Historie van de Margratentocht
Volgens de overlevering binnen de huidige organisatie vindt op Hemelvaartsdag 2024 (met een onderbreking van 2 jaar vanwege de COVID maatregelen in 2020 en 2021) de 69e Margratentocht plaats. Een wandeltocht die zich velen in de verre omtrek als een bijzondere happening herinneren. Scholen, verkenners, wandelverenigingen, muziekkorpsen, militairen etc. liepen in formatie zingend van 'de uil zat in de olmen' door het frisse groene landschap naar de erebegraafplaats in Margraten.
Nadat het verbod op wandeltochten, dat in de oorlogsjaren gold, was opgeheven werd door de toenmalige wandelsportbond 'De Limburgse' een wandeltocht met een daaraan verbonden heldenherdenking georganiseerd naar de militaire begraafplaats in Margraten. Er deden 530 wandelaars mee. Voorzien van rouwstrikjes, bloemen en kransen dragend, brachten ze een eerbiedige hulde aan hen die hun leven gaven voor onze vrijheid.
Uit een interview met de toenmalige voorzitter, de heer H.L.E Urlings, van de Limburgse Wandelsport Bond:
Vooral in 1946 was de Limburgse Wandelsport Bond in haar glorietijd. Dit was ongetwijfeld het gevolg van het feit dat de jeugd zich opgelucht en vrij voelde na 5 jaren letterlijk, en figuurlijk opgesloten te hebben gezeten.
De Limburgse jeugd had de vrijheid te danken aan de Amerikanen en ik was van mening dat die jeugd bijzondere verplichtingen had tegenover de gevallen bevrijders die hun laatste rustplaats vonden op de militaire begraafplaats in Margraten. Ik opperde daarom het plan om elk jaar een herdenkingstocht naar deze begraafplaats te organiseren. Deze tocht is traditie geworden.
(overgenomen uit 'De Wandelsport', het officieel orgaan van de Nederlandse Wandelsport Bond, nr 43 van mei 1950)
In 1948 werd de eerste Margratentocht georganiseerd door de Wijker WSV. De start vond plaats vanaf het Vrijthof in Maastricht. Als bijzonderheid kan worden vermeld dat de wandelaars eerst een boottocht maakten tot aan de Belgische grens in Eijsden, om vervolgens via een mooie route richting Margraten te lopen. Dat was ongeveer de route die onze Amerikaanse bevrijders maakten.
Toen de Wijker WSV werd opgeheven dreigde de Margratentocht ter ziele te gaan. Daarom nam de Limburgse Wandelsportbond (LWB) de zorg voor deze tocht op zich. In die tijd kwam de Margratentocht niet erg onder de belangstelling, vooral omdat de organisatoren niet in de buurt woonden.
Margratentocht vóór 1978
Om die reden namen de Globetrotters uit Cadier en Keer, onder leiding van het bestuur van het internaat Huize St. Joseph, in 1953 de organisatie over. In dat jaar werd de Margratentocht voor het eerst officieel geregistreerd. De Globetrotters deden dat jaar voor de eerste keer de verplichte afdracht aan de wandelsportbond waardoor de organisatie onder auspiciën van de LWB plaatsvond. Vanaf dat jaar tellen we ook het aantal jaren van het officiële bestaan van de Margratentocht. Het voordeel voor de organisatie was dat Cadier en Keer en Huize Sint Joseph, waar de Globetrotters gehuisvest waren, dichtbij Margraten lag.
Aanvankelijk groeide het aantal deelnemers niet snel. De Globetrotters waren blij als ze in die eerste jaren 300 deelnemers hadden. Maar de intentie van de organisatie maakte meer en meer indruk. Men leefde in die tijd in een nieuwe wereld waar vrede en vrijheid als een bijzonderheid heersten. Het initiatief van de Margratentocht plaatste zich als een soort vredesmars in het licht van de bevrijding na de 2e Wereldoorlog. De verschrikkingen van die oorlogsjaren lagen vers in het geheugen van de mensen en men waardeerde de vrede die ervoor in de plaats was gekomen als het allergrootste goed. Men gaf daar ook graag uiting aan.
Daarom sloten de mensen zich, als vanzelfsprekend, massaal aan in de wandelcolonne. De Margratentocht groeide en groeide. Jaren achter elkaar trok de stoet met wel 6000 wandelaars urenlang voorbij. Wie niet mee kon wandelen stond langs de route en zong de liederen met de passerende groepen mee.
Wat onze ouders en voorouders in die oorlogstijd hebben doorgemaakt was een ware hel op aarde.
Ook was men zich zeer bewust van de prijs die betaald moest worden om die vrede en die vrijheid te veroveren. Men herdacht tijdens die wandelingen ook de vele slachtoffers die de vrede niet meemaakten omdat ze in het geweld van de oorlog waren omgekomen.
Meer dan 18.000 Amerikaanse militairen sneuvelden in onze omgeving in de strijd voor onze vrede. Jonge mensen die ver van huis hun leven voor ons opofferden. Daarvan liggen er 8.301 in Margraten begraven.
Nadat het verbod op wandeltochten, dat in de oorlogsjaren gold, was opgeheven werd door de toenmalige wandelsportbond 'De Limburgse' een wandeltocht met een daaraan verbonden heldenherdenking georganiseerd naar de militaire begraafplaats in Margraten. Er deden 530 wandelaars mee. Voorzien van rouwstrikjes, bloemen en kransen dragend, brachten ze een eerbiedige hulde aan hen die hun leven gaven voor onze vrijheid.
Uit een interview met de toenmalige voorzitter, de heer H.L.E Urlings, van de Limburgse Wandelsport Bond:
Vooral in 1946 was de Limburgse Wandelsport Bond in haar glorietijd. Dit was ongetwijfeld het gevolg van het feit dat de jeugd zich opgelucht en vrij voelde na 5 jaren letterlijk, en figuurlijk opgesloten te hebben gezeten.
De Limburgse jeugd had de vrijheid te danken aan de Amerikanen en ik was van mening dat die jeugd bijzondere verplichtingen had tegenover de gevallen bevrijders die hun laatste rustplaats vonden op de militaire begraafplaats in Margraten. Ik opperde daarom het plan om elk jaar een herdenkingstocht naar deze begraafplaats te organiseren. Deze tocht is traditie geworden.
(overgenomen uit 'De Wandelsport', het officieel orgaan van de Nederlandse Wandelsport Bond, nr 43 van mei 1950)
In 1948 werd de eerste Margratentocht georganiseerd door de Wijker WSV. De start vond plaats vanaf het Vrijthof in Maastricht. Als bijzonderheid kan worden vermeld dat de wandelaars eerst een boottocht maakten tot aan de Belgische grens in Eijsden, om vervolgens via een mooie route richting Margraten te lopen. Dat was ongeveer de route die onze Amerikaanse bevrijders maakten.
Toen de Wijker WSV werd opgeheven dreigde de Margratentocht ter ziele te gaan. Daarom nam de Limburgse Wandelsportbond (LWB) de zorg voor deze tocht op zich. In die tijd kwam de Margratentocht niet erg onder de belangstelling, vooral omdat de organisatoren niet in de buurt woonden.
Margratentocht vóór 1978
Om die reden namen de Globetrotters uit Cadier en Keer, onder leiding van het bestuur van het internaat Huize St. Joseph, in 1953 de organisatie over. In dat jaar werd de Margratentocht voor het eerst officieel geregistreerd. De Globetrotters deden dat jaar voor de eerste keer de verplichte afdracht aan de wandelsportbond waardoor de organisatie onder auspiciën van de LWB plaatsvond. Vanaf dat jaar tellen we ook het aantal jaren van het officiële bestaan van de Margratentocht. Het voordeel voor de organisatie was dat Cadier en Keer en Huize Sint Joseph, waar de Globetrotters gehuisvest waren, dichtbij Margraten lag.
Aanvankelijk groeide het aantal deelnemers niet snel. De Globetrotters waren blij als ze in die eerste jaren 300 deelnemers hadden. Maar de intentie van de organisatie maakte meer en meer indruk. Men leefde in die tijd in een nieuwe wereld waar vrede en vrijheid als een bijzonderheid heersten. Het initiatief van de Margratentocht plaatste zich als een soort vredesmars in het licht van de bevrijding na de 2e Wereldoorlog. De verschrikkingen van die oorlogsjaren lagen vers in het geheugen van de mensen en men waardeerde de vrede die ervoor in de plaats was gekomen als het allergrootste goed. Men gaf daar ook graag uiting aan.
Daarom sloten de mensen zich, als vanzelfsprekend, massaal aan in de wandelcolonne. De Margratentocht groeide en groeide. Jaren achter elkaar trok de stoet met wel 6000 wandelaars urenlang voorbij. Wie niet mee kon wandelen stond langs de route en zong de liederen met de passerende groepen mee.
Wat onze ouders en voorouders in die oorlogstijd hebben doorgemaakt was een ware hel op aarde.
Ook was men zich zeer bewust van de prijs die betaald moest worden om die vrede en die vrijheid te veroveren. Men herdacht tijdens die wandelingen ook de vele slachtoffers die de vrede niet meemaakten omdat ze in het geweld van de oorlog waren omgekomen.
Meer dan 18.000 Amerikaanse militairen sneuvelden in onze omgeving in de strijd voor onze vrede. Jonge mensen die ver van huis hun leven voor ons opofferden. Daarvan liggen er 8.301 in Margraten begraven.
De bewoners van die tijd in en om Margraten hadden gezien hoe AKKERS VAN MARGRATEN veranderden in een gigantische begraafplaats. Men wilde met de vredeswandeling ook een grote eer aan hen bewijzen. Bij aankomst op de begraafplaats vond daarom een afsluitende eervolle herdenkingsplechtigheid plaats.
Inmiddels werden er grote wandelverenigingen opgericht die ook zelf evenementen organiseerden voor deze nieuwe sport in clubverband. Zo ontstond in 1960 in Sint Geertruid de wandelvereniging 'De Mergellanders'. Vele weekenden in de zomer namen zij, samen met tientallen andere in kleurrijke uniformen uitgedoste wandelverenigingen, deel aan wandeltochten in Nederland maar ook in het buitenland. In 1977 werd op grootse wijze de 25e Margratentocht gevierd. Er veranderde toen veel in Huize Sint Joseph en de Globetrotters werden opgeheven.
Inmiddels werden er grote wandelverenigingen opgericht die ook zelf evenementen organiseerden voor deze nieuwe sport in clubverband. Zo ontstond in 1960 in Sint Geertruid de wandelvereniging 'De Mergellanders'. Vele weekenden in de zomer namen zij, samen met tientallen andere in kleurrijke uniformen uitgedoste wandelverenigingen, deel aan wandeltochten in Nederland maar ook in het buitenland. In 1977 werd op grootse wijze de 25e Margratentocht gevierd. Er veranderde toen veel in Huize Sint Joseph en de Globetrotters werden opgeheven.
Margratentocht 1978-2003
Het bestuur van Huize St. Joseph droegen de organisatie over aan de wandelsportvereniging 'De Mergellanders' en de supportersvereniging van fanfare St. Gertrudis van Sint Geertruid.
Een enthousiast team uit Sint Geertruid dat de broeders toen al een jaar of 5 had meegeholpen met de organisatie. Dit team nam de intenties van de broeders over maar had daarnaast, mede vanuit hun verenigingsidealen, ook een bijzonder oog voor de omgeving, de natuur en de sportieve kant van het wandelen. Zo maakte de vredesmars met de tijd steeds wat meer plaats voor een wandeling als een weldadige sportactiviteit door de natuur.
Het wandelen in groepsverband bleef zich in de eerste jaren van de organisatie door de Mergellanders en de supporters van de fanfare nog door ontwikkelen, met als hoogtepunt 1985. Daarna zakte de behoefte aan het groepswandelen af en bleef er uiteindelijk een ander soort wandelaars over. De sport verplaatste zich naar een meer individuele activiteit en een meer recreatief weekend- en of vakantievermaak. De organisaties waren wat minder massaal. Daardoor bleef er voor de wandelverenigingen die zich uitsluitend toelegden op de groepssport slechts een sluimerend bestaan over. Dat was ook zo bij 'De Mergellanders'. Ook de Mergellanders en de Supportersvereniging hebben 25 jaar de organisatie voor hun rekening genomen.
Het wandelen als recreatieve sport kreeg steeds meer de overhand, ook bij de georganiseerde tochten. Er waren wandelverenigingen die met deze ontwikkeling meegingen en samen met de LWB en de NWB deze nieuwe vorm van wandelsport verder ontwikkelden en stimuleerden.
Margratentocht na 2003
De Mergellanders en de supportersvereniging voelden zich verantwoordelijk voor het voortbestaan van de Margratentocht en de intenties die daarbij vanaf de oorsprong de boventoon hadden. Daarom zochten en vonden zij samen in de fanfare Sint Gertrudis van Sint Geertruid een gedreven partij die de organisatie vanaf 2003 overnam. De supportersvereniging bleef verder mee-organiseren.
Deze organisatiepartners vormden samen het Wandelcomité Sint Gertrudis dat met volle overtuiging de oorspronkelijke intenties van de Margratentocht ondersteunt en handhaaft. Daarnaast echter ziet dit comité haar opgave ook in de promoting en het uitdragen van de natuurwaarden en het landschap, de historie en het culturele erfgoed van de streek.
De vredesmars heeft inmiddels plaatsgemaakt voor een recreatieve wandeling voor individuele deelnemers en vriendengroepen.
Het bestuur van Huize St. Joseph droegen de organisatie over aan de wandelsportvereniging 'De Mergellanders' en de supportersvereniging van fanfare St. Gertrudis van Sint Geertruid.
Een enthousiast team uit Sint Geertruid dat de broeders toen al een jaar of 5 had meegeholpen met de organisatie. Dit team nam de intenties van de broeders over maar had daarnaast, mede vanuit hun verenigingsidealen, ook een bijzonder oog voor de omgeving, de natuur en de sportieve kant van het wandelen. Zo maakte de vredesmars met de tijd steeds wat meer plaats voor een wandeling als een weldadige sportactiviteit door de natuur.
Het wandelen in groepsverband bleef zich in de eerste jaren van de organisatie door de Mergellanders en de supporters van de fanfare nog door ontwikkelen, met als hoogtepunt 1985. Daarna zakte de behoefte aan het groepswandelen af en bleef er uiteindelijk een ander soort wandelaars over. De sport verplaatste zich naar een meer individuele activiteit en een meer recreatief weekend- en of vakantievermaak. De organisaties waren wat minder massaal. Daardoor bleef er voor de wandelverenigingen die zich uitsluitend toelegden op de groepssport slechts een sluimerend bestaan over. Dat was ook zo bij 'De Mergellanders'. Ook de Mergellanders en de Supportersvereniging hebben 25 jaar de organisatie voor hun rekening genomen.
Het wandelen als recreatieve sport kreeg steeds meer de overhand, ook bij de georganiseerde tochten. Er waren wandelverenigingen die met deze ontwikkeling meegingen en samen met de LWB en de NWB deze nieuwe vorm van wandelsport verder ontwikkelden en stimuleerden.
Margratentocht na 2003
De Mergellanders en de supportersvereniging voelden zich verantwoordelijk voor het voortbestaan van de Margratentocht en de intenties die daarbij vanaf de oorsprong de boventoon hadden. Daarom zochten en vonden zij samen in de fanfare Sint Gertrudis van Sint Geertruid een gedreven partij die de organisatie vanaf 2003 overnam. De supportersvereniging bleef verder mee-organiseren.
Deze organisatiepartners vormden samen het Wandelcomité Sint Gertrudis dat met volle overtuiging de oorspronkelijke intenties van de Margratentocht ondersteunt en handhaaft. Daarnaast echter ziet dit comité haar opgave ook in de promoting en het uitdragen van de natuurwaarden en het landschap, de historie en het culturele erfgoed van de streek.
De vredesmars heeft inmiddels plaatsgemaakt voor een recreatieve wandeling voor individuele deelnemers en vriendengroepen.
Het prille voorjaar, het prachtige heuvelland in de omgeving, de natuur, de cultuur en historie van Sint Geertruid en omliggende dorpen strijden daarbij om de hoogste eer.
Daarnaast wordt elk jaar een thema gekozen waarbij bijzonderheden van het landschap, de cultuur en de historie van de streek rondom Sint Geertruid extra voor de deelnemers worden belicht.
Op 26 mei 2022 werd de Margratentocht voor de 68e keer georganiseerd. Het oorspronkelijk initiatief van het bestuur van het internaat komt nog steeds tot uiting, zowel in de tenaamstelling 'Margratentocht' als in het logo van de tocht. De leden van het wandelcomite St. Gertrudis en haar achterban, de fanfare en de supportersvereniging, zijn uiterst enthousiaste en actieve verenigingslieden die samen diverse nevenactiviteiten ontplooien in het belang van haar leefgemeenschap. Zij zetten de organisatie met dezelfde intentie als die van hun voorgangers voort en ontwikkelen de Margratentocht nu en in de toekomst verder door. Zo ontstond er in 2015 de Memorialwalk.
Een extra wandeling met een bezoek aan de erebegraafplaats in Margraten. Daaraan gekoppeld wordt elk jaar een infocentrum ingericht waarin uitvoerige informatie wordt uitgedragen over onze bevrijding in 1944 en 'De Akkers van Margraten' zoals de begraafplaats ook wel wordt genoemd.
Daarnaast wordt elk jaar een thema gekozen waarbij bijzonderheden van het landschap, de cultuur en de historie van de streek rondom Sint Geertruid extra voor de deelnemers worden belicht.
Op 26 mei 2022 werd de Margratentocht voor de 68e keer georganiseerd. Het oorspronkelijk initiatief van het bestuur van het internaat komt nog steeds tot uiting, zowel in de tenaamstelling 'Margratentocht' als in het logo van de tocht. De leden van het wandelcomite St. Gertrudis en haar achterban, de fanfare en de supportersvereniging, zijn uiterst enthousiaste en actieve verenigingslieden die samen diverse nevenactiviteiten ontplooien in het belang van haar leefgemeenschap. Zij zetten de organisatie met dezelfde intentie als die van hun voorgangers voort en ontwikkelen de Margratentocht nu en in de toekomst verder door. Zo ontstond er in 2015 de Memorialwalk.
Een extra wandeling met een bezoek aan de erebegraafplaats in Margraten. Daaraan gekoppeld wordt elk jaar een infocentrum ingericht waarin uitvoerige informatie wordt uitgedragen over onze bevrijding in 1944 en 'De Akkers van Margraten' zoals de begraafplaats ook wel wordt genoemd.
